ОЛОҤХО КИЭҤ КИЭЛИТИГЭР

  Быйыл 2015 сыл сэтинньи 27 күнүгэр  оскуола оҕолорун ортолоругар олоҥхо толорооччуларын "Олоҥхо киэҥ киэлитигэр" күрэхтэрэ буолан ааста Бу күрэх 4-с төгүлүн ыытылынна. Барыта Дьокуускай куорат 8 оскуолатыттан 65 оҕо кытынна. 

 Оҕолор барахсаттар олоҥхо тойуктара көрөөччүлэри, дьүүллүүр сүбэни барыларын үөртэ, долгутта. Чахчы да, саха омугун түмэр, сомоҕолуур аналлаах, норуот олоҕор тыын суолталаах айымньыбытын үүнэр көлүөнэбит умнубакка сайыннара, уһуйа туруохтара диэн эрэли бигэргэттэ.

   Дьүүллүүр сүбэҕэ олордулар: 1. Анатолий Николаевич Павлов-Дабыл - 1990 сылтан «Кут-сүр» түмсүүтүн салайааччыта, Айыы итэҕэлин тарҕатааччы. 1991 сылтан өрөспүүбүлүкэтээҕи «Кэскил», «Юность Севера» хаһыаттар суруналыыстара. Билигин хаһыат кыраайы үөрэтэр отделын сэбиэдиссэйэ, СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ, СӨ үөрэҕириитин туйгуна. 

2. Слепцова Галина Григорьевна - «Көмүлүөк» духовность киинин методиһа.

3. Уарова Любовь Прокопьевна - ХИФУ Россия норуоттарын литературатын үөрэтэр магистрана, саха литературатын чинчийээччи.

  Күрэх түмүгүнэн кыайыылаахтарга маннык ааттар тигистилэр: 

1. «Тойуктаах туйгуна» - Васильев Коля, 5 кыл. (НПСОШ № 2)

2. «Абылаҥнаах толорооччу» - Семенов Ганя, 5 кыл. (НПСОШ№2)

3. «Хомоҕой тыллаах олоҥхоһут» - Мылахова Света, 6б кыл. (МОБУ СОШ №1)

4. «Уһун тыыннаах толорооччу» - Игнатьев Руслан, 9а кыл. Тулагы оскуолата.

5. «Кэскиллээх толорооччу» - Артемьев Рустам, 1д. кыл. (МОБУ СОШ №26)

6. «Көрөөччү биһирэбилэ» - Никифорова Вилена, 6а кыл. Айыы кыһата

  Ону таһынан биһирэбил бириистэргэ тигистилэр:

1. Иванова Аня, 8б кыл. МОБУ СОШ №1

2. Семенов Ганя, 5 кыл. НПСОШ №2

3. Анемподистова Роза, 5 кыл НПСОШ №2

4. Жирков Айсен, 6а кыл. Тулагы оскуолата

5. Скрябин Егор, 5 кыл. НПСОШ №2

6. Мучин Айкаар, 3б кыл. ЯГНГ

7. Абтахов Адриан, 2в кыл. ЯГНГ

8. Николаев Павел, 8 кыл. Кадетскай оскуола

9. Васильев Коля, 5 кыл. НПСОШ №2

10. Васильев Степан 6а кыл. Тулагы оскуолата

11. Игнатьев Анатолий, 6а кыл. Тулагы оскуолата

12. Федоров Сергей, 6д кыл. МОБУ СОШ №26

13. Николаев Ренат, 6д кыл. МОБУ СОШ №26

14. Татаринов Дабан 6г кыл. Саха гимназия

15. Федоров Андрей, 6г кыл. Саха гимназия

16. Николаев Арчын 5 кыл. НПСОШ  №2

«Кэскиллээх толорооччу» - Артемьев Рустам

 «Уһун тыыннаах толорооччу» - Игнатьев Руслан

«Хомоҕой тыллаах олоҥхоһут» - Мылахова Света

Тулагы орто оскуолатын оҕолоро

26-с оскуола оҕолоро

ЯГНГ үөрэнээччилэрэ

Айыы кыһатын оҕолоро

 

ВЕЛИКИЙ ЮКАГИР

   6 октября мы для студентов пед.института провели беседу о великом юкагире Семене Курилове.  В этом году 29 сентября ему исполнилось бы 80 лет. К сожалению он прожил всего 45 лет, но за свою короткую жизнь он успел сделать так много для своего народа, что его действительно можно называть великим юкагиром. Ребята с интересом слушали о жизни и творчестве талантливого писателя, обзор его книг. В конце нам обещали прочитать все его произведения, особенно роман "Ханидо и Халерха". Этот роман является не только венцом творчества писателя, также он вошел в список 100 самых лучших произведений писателей Якутии.

Ийэ тыл сүмэтин билээри

     Алтынньы 7 күнүгэр биһиги - оҕо уонна ыччат киинин кыраайы үөрэтэр салаата, "Отрочество" ааҕар саалата уонна П.А.Ойуунускай аатынан литературнай музей кыттыһан иккис төгүлүн "Ийэ тыл сүмэтин билээри" күрэх ыыттыбыт. Бу сырыыга 9, 2, 20, 38, уонна 1-кы № - дээх оскуолалартан 6,7,8 кылаастартан сүүмэрдэммит барыта 6 хамаанда күрэхтэстилэр.
 Дьүүллүүр сүбэҕэ оҕо уонна ыччат киинин сүрүннүүр библиотекара Ксения Дмитриевна Яковлева, сүрүннүүр библиограба Екатерина Николаевна Кычкина уонна литературнай музей үлэһитэ Ньургуйаана Викторовна Халгаева көрдүлэр. 
    Күрэх сыала-соруга оҕоҕо төрөөбүт тылыгар тапталы иҥэрии, ийэ тылынан киэҥ туттуу, уус-уран айымньыны ааҕыыга угуйуу, оҕо билиитин көрүүтүн хаҥатыы. 
   Хамаандалар бары сүрдээх үчүгэйдик бэлэмнэнэн кэлэн көхтөөхтүк кытыннылар, билиилэрин-көрүүлэрин көрдөрдүлэр. Сынньалаҥ кэмигэр оҕолор ырыа ыллаан, хоһоон ааҕан, тойуктаан талааннарын арыйдылар, барыбытын олус сэргэхситтилэр, үөртүлэр. 
   Күрэх түмүгүнэн 50 баалы ылан "Кустук" диэн 1-кы оскуола хамаандата чиэстээх-бочуоттаах "Тииҥ Мэйиилээх" аатын сүктэ. Атын да хамаандалар "Өй Кынаттара", "Бэргэн тыллаах", "Тыл сонордьуттара", "Ийэ тыл кэскилэ", "Кыайыыга дьулуурдаах" хамаанда ааттарын ылан үөрэн-көтөн тарҕастылар.

   

Оҕо уонна ыччат киинэ

*Олонхо киэн киэлитигэр* күрэх балаһыанньата

Сыала:  Саха норуотун чулуу айымньытын олоҥхону эдэр көлүөнэҕэ тарҕатыы.

Соруктара:

·        Оҕо айылҕаттан дьоҕурун таба тайанан, айар абылаҥҥа угуйуу;

·        Ийэ тыл эгэлгэ өҥүн муҥутуурдук баһылыырга уһуйуу;

·        Оҕо төрөөбүт тылынан киэҥ эйгэҕэ саҥарар дьоҕурун сайыннарыы.

Күрэх ыытыллар күнэ: 2015 сыл сэтинньи  27 күнүгэр 15.00 чаастан саҕаланар.

Күрэххэ кытталлар: 1-4 уонна 5-8 кылаас үөрэнээччилэрэ.

Күрэх ирдэбилэ: күрэхтэһээччилэр талбыт олоҥхолоруттан быһа тардан толороллор. Национальнай таҥастаах толоруу биһирэнэр. Кыттааччылар сайаапкаҕытыгар ааккытын, оскуолаҕытын, кылааскытын уонна салайааччы аатын ыйан туран сэтинньи 24 күнүгэр диэри тиксэрэҕит.

Күрэҕи тэрийээччилэр: Оҕо уонна ыччат киинин иһинэн үлэлиир кыраайы үөрэтэр уонна орто саастаах оскуола оҕолорун салаалара.

Аадырыспыт:  677000 Дьокуускай куорат, проспект Ленина, 1, Оҕо уонна ыччат киинэ, 3 этээс, 313 каб. Билсиһэр төлөпүөҥҥүт:  49-69-36. Электроннай аадырыспыт: skl_12@mail.ru.

Күрэх түмүгэ: Хас биирдии кыттааччыга сертификат, кыайыылаахтарга диплом уонна бириис туттарыллар.

Тэрийэр сүбэ

Ийэ тыл сүмэтин билээри

“Ийэ тыл сүмэтин билээри” төрөөбүт тыл күнүгэр аналлаах күрэх лоп курдук биир ый буолан баран кулун тутар 13 күнүгэр литературнай музейга ыытылынна.  Бу күрэҕи икки тэрилтэ – Ойуунускай музейа уонна Оҕо, ыччат Киинин кыраайы үөрэтэр салаатын библиотекардара бииргэ кыттыһан ыыттылар. Куорат сахалыы тыыннаах оскуолаларын оҕолоро төрөөбүт тылларын, төрүт үгэстэрин төһө билэллэригэр күрэхтэстилэр. Барыта биэс: Айыы кыһата, Саха гимназиятыттан, 17 №-дээх, 26 №-дээх уонна 1 №-дээх оскуолалартан  алталыы оҕо 7-8 кылаас үөрэнээччилэрэ хамаанданан   кытыннылар. Бу маннык күрэххэ оҕолор эрдэттэн бэлэмнэнэн кэлэллэрин тас өттүнэн эбии саҥаны билэн-көрөн, биир өйгө-санааҕа,  иллээх, доҕордуу сыһыаҥҥа, коллективтаах буолууга иитиллэллэрэ буолар.

Күрэхпит иннинэ кылгастык Саха норуотун үтүө дьоннорутттан биирдэстэрэ – С.А.Новгородов алпабыыта саха маассабай суруга-бичигэ олохтонуутугар, тарҕаныытыгар төрүт буолбутун кэпсээтибит.

Күрэх барыта биэс түһүмэҕинэн барда:

1.  Төрөөбүт тылы ыраастык саҥарыы. Дария Валентиновна билиҥҥи күннээҕи саҥарар тылбытыгар сыыһаны-халтыны көннөрөр сорудахтарын эндэппэккэ быһаардылар.  

2.  Музей экспонаттарынан таайбараҥ. Бу түһүмэххэ дьон иннигэр тахсан өбүгэлэрбит туттубут малларын-салларын тутан-хабан туран аатын, туохха туттубуттарын, туох матырыйаалтан оҥоһуллубутун, быһааран кэпсээтилэр.Онуоха сорох эппиэттэр көрдөөх  да буолан ыллылар. Холобура, билиҥҥи олоххо  туһаныллыбат кыһыах (тирии түүтүн, субатын ыраастыыр мас уктаах кэдэгэр тимир )диэн туттар тэрили  тоҥ балыгы ыраастыыр, кыһар диэтилэр. Сөп ээ, билигин улахан да дьон билбэттэрэ буолуо ити кыһыаҕы.     

3.  Тыл оонньуута түһүмэххэ Платонова Аида Власьевна оҕолорго проекторынан тыктаран саха сирин өрүстэрин, хамсыыр харамайдарын ыйытан ребустары, кроссвордары таайтарда.

4.  Сомоҕо домох. Манна саха тылын ордук кэрэ, этигэн, бэргэн оҥорор тыл ситимин, сомоҕо домоҕу  ис хоһооннорун  быһаардылар.  Түһүмэх олус киирсиилээх буолла. Оҕолор күннээҕи кэпсэтиигэ  туттар сомоҕо домохторун олус үчүгэйдик билэллэрин көрдүбүт-иһиттибит. Холобура, хараххын быраҕа сырыт, тимир тириитин кэппит, күөх оту тосту үктээбэт, биһикпин ыйаабыт сирим о.д.а. түргэник быһааран эппиэттээтилэр.    

5.  Блиц-турнир.

Дьэ ити курдук тылга күрэхпитигэр элбэх очкону ылан 17 №-ээх оскуола  “Тииҥ мэйии”  анал ааты ылла. Бары оскуолалар эмиэ тус туһунан анал аакка тиксэн  үөрдүлэр-көттүлэр. Онон кыайтарбыт хамаанда диэн суох буолла.

Оҕо төрөөбүт тылынан киэн туттуута үрдээтин уонна Ийэ тыл баайын-сүмэтин иҥэрэр, үөрэтэр саха тылын, литературатын учууталларыгар махтанабыт. 

День родного языка и письменности

 День родного языка и письменности в РС(Я) установлен Указом Президента РС(Я) М.Е.Николаева 9 февраля 1996.

 В этом году отмечаем 20-й юбилейный раз. Этот день связан с именем выдающегося сына Якутии Семена Андреевича Новгородова, первого ученого-лингвиста, просветителя и демократа, реформатора и основоположника якутской письменности. Составителя и издателя первых якутских учебников.

  Символично, что День родного языка и письменности является одной из первых праздничных дат стартовавшего по всей стране Года литературы.

  12 февраля сектор краеведческой литературы и отдел отрочества провели вечер поэзии, где звучали стихи 9 лучших стихотворений писателей Якутии «Тоєус хому»уннаах хо»оон». Здесь собрались люди неравнодушные к вопросам сохранения, развития родного языка. Участвовали студенты пединститута (рук. Лаврова В.П.), учащиеся школ  «Айыы Кыьата» (рук.Саввина И.Г.) и МОБУ СОШ 38 (Саха-Канадская школа, рук.Матвеева Н.А.). Демонстрация стихов действительно было интересно. Особенно ярко выступили учащиеся Саха-Канадской школы Маша Макарова и Аня Горохова. Студенты читали стихотворение «Родной язык» В.Власьева на трех языках. Эти номера вызвали восторженные овации публики. В конце мероприятия участники получили сертификаты.

Студенты пединститута Вожжова Александра, Плотникова Анна, Белых Семен, Брызгаева Айталина, Ильин Николай, Андросова Мичилина, Баишева Валентина, Ефграфов Афанасий, Семенова Нюргуяна, Самсонова Айталина, Петрова Айталина

Библиотекарь читального зала «Отрочество» Аида Власьевна Платонова

  

Библиотекарь школы «Айыы Кыьата» Ильяда Георгиевна Саввина

Учащиеся  6б класса Худогизов Ким, Гоголев Саша, Дьячковская Алия, Петрова Карина и 8б класса Свешникова Айна, Гоголева Ванесса школы «Айыы Кыьата»

  Маша Макарова и Аня Горохова, 8а класс, Саха-Канадская школа

  

 

Хоьоонно холонуу. 2015

Республика ј№рэнээччилэригэр аналлаах

«Хо»ооЅЅо холонуу» кјрэх бала»ыанньата

Кјрэх соруга:

- айар талааннаах оєолору суруйарга к№єјлээ»ин;

- эдэр ааптардары киэЅ араЅаєа та»аарыы;

- т№р№№бјт литератураны, тылы таптыырга угуйуу.

Айымньы суруллар киэбэ: хо»оон.

Кјрэххэ кытталлар:

1.  7-8 кылаас ј№рэнээччилэрэ;

2.  9-11 кылаас ј№рэнээччилэрэ.

Ирдэбилэ:

- Хо»оон ис хо»ооно, тутула;

- Айымньыга т№р№№бјт тыл туругун к№рјј;

- Хо»оон ахсаана хааччахтаммат.

Болдьоєо:

Хо»оонноргутун 2015 сыл муус устар 25 кјнјгэр диэри skl_12@mail.ru электроннай аадырыска ыытаєыт. Тјмјгэ ыам ыйын 15 кјнјгэр  тахсар. Кыттааччы толору аатын, оскуолатын, кылаа»ын, олорор сирин, тјлјпј№нјн хайаан да суруйуохтаах.

Тјмјгэ:

Биир лауреат уонна I,II,III истиэпэннээх дипломант бы»аарыллыа. Кыайыылаахтар хо»оонноро «Кэскил» ха»ыакка, «Чолбон» сурунаалга сыл иккис аЅарыгар бэчээттэниэхтэрэ. Кыттыылаахтарга барыларыгар сертификат бэриллэр.

Тэрийэр хамыы»ыйа:

Оєо уонна ыччат киинин кыраайы ј№рэтэр салаата, «Кэскил» ха»ыат.

Аадырыспыт:

Дьокуускай куорат, Ленин проспегын 1, 313 хос (З-с этээс). Т№л№пј№ннэр: (8-411-2) 49-69-36, 49-69-08.